Esbâbu Vurûdi'l-Hadisin Tarihçesi ve Literatürü - The Literature and History of Asbāb al-Wurūd al-Ḥadīth
| Main Author: | Saylan, İbrahim |
|---|---|
| Format: | Article eJournal |
| Bahasa: | tur |
| Terbitan: |
, 2019
|
| Subjects: | |
| Online Access: |
https://zenodo.org/record/3345606 |
Daftar Isi:
- Hadislerin vurûd sebeplerinin tespit edilmesi, rivayetlerin doğru anlaşılması ve hadislerden isabetli hüküm çıkarılması açısından son derece önemlidir. Tarihsel sürece bakıldığı zaman mütekaddimûn döneminde birçok hadis ilminde olduğu gibi bu konuya ilk dikkat çeken kişinin İmam Şafii olduğu görülmektedir. O, hadislere verilen cevapların sebeplerinin işitilmemesinin onların mahiyetlerinin yanlış anlaşıldığına dikkat çekmiştir. Bu dönemde yazılan hadis usûlü kitaplarında ise konuyla alakalı müstakil bir başlık açılmamıştır. Ancak kaynaklarda nakledildiği üzere mütekaddimûn dönemine ait her ne kadar günümüze ulaşmasa da bazı müstakil eserler mevcuttur. Bunların ilki Ebû Hafs el-Ukberî’nin (ö. 339/950) yazmış olduğu eserdir. Müteahhirûn döneminde ise esbâbu vurûdi'l-hadîsin hadis ilimlerinin bir bölümü haline geldiği görülmektedir. Esbâb-ı vurûdu bir kavram olarak kullanan ilk âlim İbn Dakîk el-Îd’dir. (ö. 702/1302) Esbâbu vurûdi'l-hadîsi hadis usûlü kaynaklarında bir hadis ilmi olarak ele alan ve müstakil bir başlık açan ise Bulkînî’dir. (ö. 805/1403) Müteahhirûn döneminde yazılıp günümüze ulaşmış olan eserler ise Suyûtî’nin (ö.911/1505) Esbâbu vurûdi’l- ḥadîs ev el-luma‘ fî esbâbi’l- ḥadîs ve İbn Hamza’nın (ö.1120/1708) ise el-Beyân ve’t-ta‘rîf fî esbâbi vurûdi’l- ḥadîsi’ş-şerîf’idir. Bu konuda eser yazan müelliflerin aynı zamanda fakîh olması bizi esbabı vurûd meselesinin fıkhî çevrelerden hadis dünyasına geçtiği kanaatine sevk etmektedir. Çalışmamızda bu çerçevede esbâbu vurûdi’l-hadis ilminin tarihsel süreç içerisinde geçirdiği evreler ortaya konulmaya çalışılacaktır. Biz çalışmamızda bu noktadan hareketle esbâbu vurûdi'l-hadîs meselesinin tarihsel süreç içerisinde nasıl bir seyir izlediğini ortaya koyarak hadis ilmine bir katkıda bulunmayı amaçlamaktayız. Determining the emergence causes of hadiths and understanding the accounts correctly are extremely important in terms of acquiring a correct judgement from hadiths. When looked at the historical process, it was seen that Imam Shafii was the first person who drew attention to this issue, like in many hadith sciences in mütekaddimun period. He suggested that disregarding the reasons underlying answers given to hadiths caused misunderstandings about the context in hadiths. In that period, no separate topic was introduced about this issue in hadith method books. However, as reported from sources, there were some separate works in mütekaddimun period even if they have not reached the present day. The first of it was written by Ebu Hafs el-ekberi (D.339/950). In müteahhirun period it was seen that esbâbu wurûdi'l-hadîth had become a section of hadith sciences. Ibn Dakîk al-İd was the first scholar who used esbab-ı wurud as a concept. Bulkuni was the first scholar who introduced a separate topic and handled esbab-ı vurud hadith as a hadith science in hadith method sources (D. 805/1403). Asbāb al-wurūd al-ḥadith aw el-luma fî asbāb al-ḥadith by Suyûtî (D.911/1505) and al-Bayan ve't-ta'rîf fi-esbâbi wurûdi'l-ḥadîsi'ş-Şerîf by İbn Hamza (D.1120/1708) are the works written in Müteahhirun period and have been able to reach the present day. That the authors who wrote on this topic were also canonists reveal that esbab-ı wurud was transferred from fiqh to hadith world. In this context, in our study, the stages of esbâbu wurûdi'l-hadîth sciences in historical process will be tried to reveal. In our study, from this point of view, we aim to contribute hadith sciences by revealing the process of esbâbu wurûdi'l-hadîth in historical process.