Ebeveynlerin Topuk Kanı Uygulaması Konusundaki Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi
| Main Authors: | ACAR, Ebru, BAKIRMAN, Evrim, ÇAKIR, Hanife, KILIÇ, Tuğba |
|---|---|
| Format: | Proceeding poster eJournal |
| Bahasa: | tur |
| Terbitan: |
, 2019
|
| Subjects: | |
| Online Access: |
https://zenodo.org/record/2986819 |
Daftar Isi:
- Bu çalışmanın amacı yenidoğanda bazı hastalıkların erken tanı ve tedavisi için uygulanan ve tarama testleri arasında önemli bir yer tutan topuk kanı uygulaması hakkında ebeveynlerin bilgi düzeyini belirlemek amacıyla planlanmıştır. H1: Ebeveynlerin tarama testleri içinde bulunan topuk kanı uygulaması hakkında bilgileri yeterli değildir. H0: Ebeveynlerin tarama testleri içinde bulunan topuk kanı uygulaması hakkında bilgileri yeterlidir. Tarama testlerinden biri olan topuk kanı uygulaması bebekte genetik birtakım problemlerin olup olmadığını tespit etmek amacıyla bebeğin topuğundan alınan kan ile yapılan uygulamadır. Yenidoğan taraması için kan örneği, ideal olarak doğumdan sonra oral beslenmenin ardından 3.-5’inci günler arası alınmalıdır. Topuk kanının öneminin yanında doğru alınması da sonuç için oldukça önemlidir. Alınan kanın geçerli olduğundan emin olmak gereklidir. Uygulama işlemi tarama testi için bebeğin ayak topuğundan yapılan küçük bir iğne hamlesi ile bir delik açılması ve çıkan birkaç damla kanın özel olarak hazırlanmış bir filtre kağıdı (Gutrie) üzerine damlatılarak yapılmasıdır. Bu uygulama; yenidoğanların hastanede kaldığı sürede en sık uygulanan ağrılı girişimlerdendir. Yenidoğan tarama programlarının ilk hedefi yüksek oranda görülen doğumsal metabolik hastalıkların erken dönemde tanılanması ve müdahale edilmesidir. Gelişmiş ülkelere oranla ülkemizde akraba evliliklerinin ve doğum sayısının yüksek olması sonucu doğumsal metabolizma hastalıklarına daha sık rastlanmaktadır. Ülkemizde ücretsiz yenidoğan tarama programı kapsamında yer alan hastalıklar fenilketonüri (FKÜ), konjenital hipotroidi, biyotidinaz eksikliği ve kistik fibrozistir. Ebeveynlerin, çocuklarının sağlığı ile ilişkili konularda bilgiye dayalı karar verebilme yeterliliğine kavuşturulması, yenidoğan tarama testleri ve tarama programlarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi, konuya ilişkin bilgilerinin artırılması ve yürütülen tarama programlarına aktif katılımlarının sağlanması sağlık profesyonellerinin öncelikli sorumlulukları arasındadır.