Lov, stočarstvo i "hibridne" zajednice u neolitu Balkana
| Main Authors: | Živaljević, Ivana, Dimitrijević, Vesna, Stefanović, Sofija |
|---|---|
| Format: | info Proceeding |
| Bahasa: | srp |
| Terbitan: |
, 2019
|
| Online Access: |
https://zenodo.org/record/3244033 |
Daftar Isi:
- Sa stanovišta istorije ljudsko-životinjskih odnosa, period neolita predstavlja svojevrsnu prekretnicu, koja je dovela do novih oblika suživota ljudi i životinja. Neolitske zajednice se otuda mogu razumeti kao „hibridne“ zajednice tj. kao skupine različitih (ljudskih i ne-ljudskih) vrsta, što je podrazumevalo deljenje životnog prostora i hrane, zajednički rad, međusobno poverenje i zasnivanje neke vrste partnerstva. Istovremeno, ova koegzistencija omogućila je ljudima da po prvi put pored mesa mogu konzumirati i sekundarne životinjske proizvode poput mleka. Međutim, deljenje istog okruženja i kontakt sa različitim divljim životinjama, kao i poznavanje njihovih navika, sezona i putanja migracija, moralo je biti od izuzetne važnosti i u lovačko-sakupljačkim zajednicama. Osim toga, intenzivni kontakt doveo je do pripitomljavanja određenih vrsta (poput psa) već tokom mezolita. Kompleksnost ljudsko-životinjskih odnosa, mogućnost uočavanja (katkad suptilnih) razlika između selektivnog lova i domestikacije, kao i činjenica da generacije životinja mogu provesti dugo vremena sa ljudima pre nego što se biološki mogu okarakterisati kao „domaće“, predstavljaju čitav niz izazova u proučavanju zajedničkih ljudskih i životinjskih istorija, posebno tokom „transformativnih“ perioda – kasnog mezolita i neolita. Arheozoološka svedočanstva sa teritorije Balkana ukazuju da su i divlje i domaće životinje imale važnu ulogu tokom ranog neolita (6200–5500 kalibriranih g. pre n.e.), tj. da su ljudske strategije opstanka i interakcije sa životinjama bile raznolike i (mikro)regionalno i kulturno specifične. U ovom radu, prikazaćemo nove rezultate arheozooloških i izotopskih analiza relevantne za bolje razumevanje lova, stočarstva i prvobitne eksploatacije životinjskog mleka u neolitu Balkana, i razmotriti ekološke, socijalne i ekonomske aspekte suživota ljudi i različitih životinja.